Προσπαθούμε να προσεγγίσουμε δύο κόσμους. Ο πάνω είναι ευθύς και απόλυτος. Οι κινήσεις του ευθύγραμμες και συγκεκριμένες. Ο κάτω είναι καμπύλος. Στον πρώτο οι άνθρωποι είναι δεμένοι με το πεπρωμένο τους, εγκλωβισμένοι στην πίστη τους, σ΄ αυτό που θεωρούν θείο, ο άντρας το δημιουργό, η γυναίκα τη ζωή. Αυτός είναι εγκλωβισμένος με τη θέλησή του, αυτή όχι. Ο Αντονέλο είναι ο πατριώτης, εκείνος που φορώντας το χάρτινο σύμβολο, υποτάσσεται στο ρόλο που του επιβλήθηκε μέχρις ότου ταπεινωμένος βγαίνει από τη λήθη του, απογυμνώνεται από το μεγαλείο του και παρακολουθεί την πτώση του, το θάνατό του. Η Σεσίλια λαχταράει να ζήσει αλλά ματαιοδοξεί. Επιθυμεί κάτι άλλο, καλύτερο, μεγαλύτερο από αυτό που έχει ή θα μπορούσε να έχει και η τιμωρία της είναι η αιώνια μοναξιά. Δεμένοι άνθρωποι, ο καθένας για διαφορετικό λόγο παλεύουν να ξεφύγουν από διαφορετικούς εχθρούς και τα καταφέρνουν αλλά μονάχα για να επιβεβαιώσουν αυτό που τους είναι γραφτό.
Στην απόλυτη γαλήνη των πέντε αιώνων του ζωγραφικού έργου έρχεται να διεισδύσει ύπουλα και δυναμικά το φίδι/σκουλήκι της αμφιβολίας. Οι δύο ήρωες σταδιακά ολοένα και περισσότερο αρχίζουν να αμφισβητούν τα δεδομένα και να καταβάλλονται από πάθη. Αρχίζουν να συνομιλούν με τη φύση τους την ανθρώπινη. Με πλάσματα του κάτω κόσμου που διαρκώς και αέναα ζουν και πεθαίνουν. Αυτοί , οι του κάτω κόσμου είναι βουτηγμένοι στη λάσπη της ηδονής, του κόπου, της αγωνίας για έρωτα, του αγώνα για αναπαραγωγή. Χαμογελούν με ένα χαμόγελο μηχανικό σαν ένα αόρατο χέρι να τραβάει με μαγκούρα τις άκρες των χειλιών τους. Κινούνται στατικοί ωστόσο στο ελάχιστο όριο του χώρου που τους παραχωρήθηκε. Μπρος πίσω, μπρος πίσω, σπασμωδική κίνηση, να γεννηθείς, να ζήσεις, να πεθάνεις για να ξαναγεννηθείς. Πάρε-δώσε-σκάβε-φύτρωνε. Προπάντων χαμογέλα.
Όταν τελικά ο Αντονέλο και η Σεσίλια απογυμνώνονται από ότι θείο τους είχε προσδώσει η αιώνια ακινησία και το χέρι του ζωγράφου, εμφανίζεται το ον με τα λευκά ρούχα. Πάνω από όλους, πιο ψηλά από τα πάθη και τις επιθυμίες, πιο πέρα από τον μικρόκοσμο των ανθρώπινων υπάρξεων, η συντηρήτρια, αποφασισμένη και αδυσώπητη, εκτελεί το χρέος της. Επαναφέρει τους ήρωες στην πραγματικότητα που από δω και εμπρός θα υφίστανται: ο Αντονέλο νεκρός και η Σεσίλια μόνη.
Βάσω Τζούτη
